Dit boek laat zien wat het lichaam van een patiënt de psychotherapeut in klinische situaties kan vertellen. Het helpt om lichaamstaal te leren zien en te interpreteren, om beter te begrijpen wat patiënten je vertellen. Aan de hand van filosofische, intersubjectieve en neurobiologische theorieën legt het uit waar je op kunt letten, en beschrijft het specifieke lichaamsgerichte interventies. Het boek is bedoeld voor psychiaters, psychologen en psychotherapeuten, maar is ook geschikt voor de geïnteresseerde leek.
Het lichaam in psychotherapie begint met een korte inleiding in de gedachten over lichaam en geest in de psychiatrie en de filosofie. Vervolgens behandelt het in verschillende hoofdstukken onder meer de geschiedenis van het lichaam in de psychotherapie, de functie van de beide hersenhelften, de huidgrens en de effecten van sociale aanraking. Daarna volgen hoofdstukken over neuroceptie, interoceptie en ons lichaam in relatie met anderen. De laatste hoofdstukken gaan over de klinische praktijk van het niet-ervaren lichaam, verhalen van patiënten die in verwarring zijn over hun lichaam, en de lichamelijke respons van de psychotherapeut in de somatische resonantie en de tegenoverdracht.
Nelleke Nicolai is psychoanalyticus, psychotherapeut en niet-praktiserend psychiater. Ze schreef eerder Emotieregulatie, de kunst van het evenwicht (2016) en redigeerde (mede) Empathie: het wapen van psychiaters en psychotherapeuten (2015).
Inleiding.- Het lichaam in psychotherapie: belichaamd beleven.- De geschiedenis van het lichaam: van Charcot tot neurowetenschappen.- Links en rechts: de verschillende functie van de hemisferen bij lichaamsbeleving en affectregulatie.- Huid en haar: de functie van aanraking.- Neuroceptie en trauma.- Interoceptie; hoe weet je wat je waar wat voelt.- Het lichaam in de spiegel: vervreemding en houvast.- Hoofd op pootjes: over de ontkoppeling van lichamelijke gewaarwordingen en alexithymie.- Het verwarde lichaam.- Somatische resonantie en somatische tegenoverdracht
